Aan het einde van de voorlaatste IJstijd smelt de gletsjer. Smeltwater blijft achter in een soort binnenzee, waarvan het IJsselmeer nog een restant is. Tussen het IJsselmeer en de Eindmorene (de Heuvelrug) zakt het water langzaam weg, maar het zal altijd een vochtig gebied blijven. De Gelderse vallei en het Leersumse veld met zijn plassen zijn daar overblijfselen van.
A0009_0014
Turfwinning
In die natte vallei verteerden de plantenresten. De turf die dat opleverde werd opgebaggerd vanaf 1730 en te drogen gelegd in grote blokken. Met verplaatsbare windmolentjes werd het veen begin 20e eeuw een weinig ontwaterd om het baggeren te vergemakkelijken. In 1911 kwam daar een einde aan.
A0009_0016
A0009_0010 en 0011
M.C. Verloop
In 1911 kocht de vermogende heer M.C. Verloop het Leersumse veld voor een bedrag van twintigduizend gulden. Het gebied wat hij kocht was 80 hectare groot en bestond uit de drie plassen en de omliggende gronden. De familie Verloop woonde in Hilversum maar de afstand naar Leersum was voor hen echter geen probleem omdat meneer Verloop een van de eerste automobielen in bezit had. Het Leersumse veld was echt een aankoop voor het plezier, een speelplek voor de kinderen. Van de eerste plas werd een zwembad gegraven en er werden ook kanaaltjes gegraven waar de kinderen konden kanoën. In de omgeving van deze cache kan je de restanten nog zien van een dergelijk kanaaltje. Het is nu niet veel meer dan een diepe greppel in het bos. Omdat de familie Verloop een zwembad heeft gegraven in deze plas is de harde bodemlaag beschadigd en is de plas nu “lek”. Bezoekers mochten alleen onder begeleiding van een VVV-gids het gebied betreden! Bron uitzoeken
Op 16 juni 1935 wordt het gebied verkocht aan de gemeente. Het huis wordt afgebroken.
A0009_0017
Familie Verloop op het terras van hun huis aan de westkant van de plassen. De kaart is in 1927 verzonden.
A0009_0019
De kaart is in 1928 verzonden. Er was in die tijd nog volop water in de plassen!
A0009_0020
A0009_0023
Kaart is in 923 verzonden. Er waren voor die tijd kanaaltjes gegraven zodat de kinderen met kano’s konden spelevaren.
A0009_0018
A0009_0002
De plassen zoals we ze nu ook kennen. De kaart is in 1978 verzonden.
A0009_0007 & 0013
A0009_0021 & 0024
A0009_0026 & 0003
De Meeuwenkolonie
De Leersumse Plassen waren een belangrijk broedgebied voor Kokmeeuwen.
Volgens een artikel in het Leidse Dagblad van 1939 waren er in dat jaar 20000 meeuwen.
Om de aantallen in toom te houden werden de eieren geraapt. De vogels foerageerden in de uiterwaarden van de Rijn, maar ook op de vuilstort van Maarsbergen. De vuilstort wordt genoemd in archiefstukken rond 1855. Eind 1980 stopt men met het storten van afval, betekende dat ook het einde van de Leersumse Plassen als broedplaats?
A0009_0008
Op den Donderberg?
A0009_0006 & 0001
Laatste kaart is in 1979 verzonden.